Vers portret eerste hoogleraar sociologie van Nederland

Net verschenen: een portret van de eerste hoogleraar sociologie van Nederland in de eregalerij van de Nederlandse Sociologische Vereniging. Geschreven door Jeroen Winkels.

'Fré van Heek (1907-1987) was de eerste hoogleraar sociologie in Nederland en oefende grote invloed uit op de ontwikkeling van het vak; vooral door in een aantal studies de kloof te slechten tussen sociografie en sociologie.''Een prachtig voorbeeld van zijn ambitie om feitenkennis te combineren met sociologische theorie is Het geboorteniveau der Nederlandse Rooms-Katholieken (1954) waarover jarenlang een vurig debat is gevoerd.

Van Heek groeide in Enschede op in een welgestelde, vrijzinnig Nederlands Hervormde textielfamilie. Hij volgde de Hogere Handelsschool en was voorbestemd om een rol te spelen in het familiebedrijf (Van Heek & Co was destijds de grootste industriële onderneming van Nederland). Een universitaire studie was nogal een stap. Zijn vader: “Je mag wel gaan studeren, als je maar niet vertelt wat die rode professoren je vertellen”. Van Heek koos in 1925 voor economie aan de Universiteit van Amsterdam, waar de sociograaf Steinmetz en de economisch historicus Posthumus inspiratiebronnen werden. Vooral na de crisis van 1929 werd hij ook sterk door het sociaal-democratisch gedachtegoed aangetrokken.Na zijn studie ging hij aan de slag bij de Twentsche Overzee Handel Maatschappij en werd hij naar Oost-Afrika uitgezonden. Daar besloot hij zijn hart te volgen: de wetenschap. Hij startte met een proefschrift over Westerse techniek en maatschappelijk leven in China en verbleef hiervoor ruim zes maanden in China. In 1935 promoveerde hij bij Ter Veen, die Steinmetz was opgevolgd. Een jaar later volgde De Chineesche immigranten in Nederland en werd Van Heek privaatdocent economische aardrijkskunde.' Lees het gehele artikel: http://www.nsv-sociologie.nl/?page_id=1745