Erik van Dijk en Gijs Huitsing

Het concept van de Nacht van de Sociologie (NvdS) is niet erg ingewikkeld. Voor een NvdS neemt u het monumentale gebouw van de vakgroep; u verandert de gebruikelijke
sluitingstijd in een ongebruikelijke openingstijd; u neemt een niet alledaags sociologisch thema; daar voegt u interessante sprekers aan toe en als toetje neemt u enkele vormen van culturele uitingen zoals een dichter, een cabaretier en muzikanten in de vorm van een band en DJ’s. Hier voegt u een mooi aantal bezoekers aan toe en u heeft de NvdS in een notendop.

Het gevoel van …

Het thema van de tweede editie van de NvdS was: ‘het gevoel van ...’. Dit thema komt niet sterk naar voren in de reguliere lesprogramma’s, maar kan wel een zeer interessante
sociologische invulling krijgen. De spits werd afgebeten door Giselinde Kuipers, onderzoekster aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Kuipers besprak in haar lezing ‘het gevoel van humor’. De sociologie over de alledaagse werkelijkheid stond hierin centraal, contrasterend met zoals Kuipers zelf opmerkte: ‘de moeilijke thema’s waar de Groninger sociologen dagelijks mee bezig zijn’. Lachen om humor heeft volgens Kuipers alle kenmerken van een emotie; het is een subjectieve beleving, het heeft een lichamelijke expressie èn een communicatieve functie. Maar humor kan ook leiden tot cohesie of uitsluiting. Samen lachen versterkt de onderlinge band, als enige in een groep niet lachen of een grap niet begrijpen versterkt het gevoel er niet bij te horen. Humor is
ook sterk afhankelijk van de sociale achtergrond. Vooral opleidingsniveau beïnvloedt het soort humor dat mensen waarderen, en aan welke informele regels en codes humor
moet voldoen. De tweede spreker was Abram de Swaan, universiteitshoogleraar
sociale wetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn lezing ging over de onderdrukking van vrouwen in verschillende culturen, waarbij werd ingegaan
op de redenen van mannelijke superioriteit en de gevolgen van vrouwenemancipatie. Om middernacht werd de vrijdag ingeluid door René Gabriëls, met een lezing waarin het zelden door sociologen besproken onderwerp ‘Liefde en Dood’ centraal stond. Gabriëls, socioloog en filosoof aan de Universiteit van Maastricht, betoogde dan ook dat er een verleidelijk onderzoeksterrein blootligt. Enerzijds omdat liefde en dood het ordevraagstuk beroeren door mensen te binden en ontbinden, anderzijds omdat liefde en de dood de sociale wetenschappen en de biologie kunnen doen samensmelten.
Na elke lezing werd de mogelijkheid geboden om in een aparte ruimte met de spreker in discussie te gaan. Op deze manier werden, voor hen die daar niet op zaten te wachten,
tijdrovende plenaire discussies vermeden.

Cultuur! 

Echter, de NvdS draait niet alleen om lezingen, een ander belangrijk onderdeel vormen de culturele uitspattingen. Voormalig RuG Huisdichter Daniël Dee droeg voor uit
eigen werk en promovendus Timo Septer gaf een try-out van zijn nieuwste cabaretvoorstelling. Voor de muzikale invulling waren er drie DJ’s die de gehele nacht in de kelder plaatjes mixten en rond één uur gaf de pop ’n rollband Multigrade Motoroil een optreden dat de slaap bij de sociologen geheel verdreef. Als afsluitende act van de NvdS gingen rond halfdrie de Groninger promovendi Jacob Dijkstra en Jan Kornelis
Dijkstra in de vorm van een quiz op zoek naar de meest emotionele socioloog. In een nog tot de nok toe gevulde zaal nam het publiek bestaande uit studenten het op tegen
een panel van medewerkers uit de vakgroep. Na een harde strijd (meer dan 90 decibel op sommige momenten) bleek een eerstejaars studente de titel ‘meest emotionele socioloog’ te mogen dragen. Om vier uur gingen de deuren dicht en verlieten de laatste
bezoekers met tegenzin het gebouw. De combinatie van inhoudelijke sociologische lezingen over het thema van de Nacht, aangevuld met vermaak in de vorm van cultuur en
de schitterende ambiance van het Boumangebouw bleek een succesformule te zijn. De NvdS lijkt dan ook niet meer weg te denken uit de Groninger sociologie.

Website: http://www.nachtvandesociologie.nl
Erik van Dijk en Gijs Huitsing organiseerden samen
met Vera Heijne en Titia Zuithoff de tweede Nacht
van de Sociologie. Allen zijn als student verbonden
aan de vakgroep sociologie van de Rijksuniversiteit
Groningen.