Gelukkige vrouwen
Rosemary Crompton’s pas verschenen boek Employment and the Family behandelt, zoals de titel verraadt, het gebied van de arbeidssociologie en gezinssociologie - twee sociologische specialismen die volgens de auteur meestal afzonderlijk worden onderzocht. Crompton combineert ook twee methodes, de kwalitatieve en de kwantitatieve. Een studie op meerdere niveaus is het resultaat: op het individuele en gezinsniveau analyseert zij de besluitvorming over werk en loopbaan, en op het nationale beleidsniveau komen klasse en ongelijkheid tussen vrouwen en mannen aan de orde.
Wat kunnen werkende ouders opsteken van uw boek?
‘Dat is een moeilijke vraag. Er zijn geen standaardoplossingen. Wat ik benadruk is dat de keuzes van gezinnen van henzelf zijn, maar dat ze worden geconditioneerd door de omstandigheden. De omstandigheden variëren niet alleen per land, maar ook per klasse en gender. Vrouwen met een lager opleidingsniveau of met een laag salaris zijn eerder geneigd om minder te gaan werken als ze kinderen krijgen. Zulke vrouwen zullen ook vaker een relatief traditionele kijk op het belang van huismoeders hebben. Klasse-ongelijkheden worden daardoor gereproduceerd en zelfs versterkt. Een positievere bevinding is de volgende: in alle landen blijken vrouwen met een liberalere kijk op genderrollen en een minder traditionele rolverdeling in huis over het algemeen gelukkiger te zijn met hun leven en hun gezin. Daarom is mijn advies voor werkende ouders om huishoudelijk werk en zorg voor de kinderen zo veel mogelijk met elkaar te delen.’
Wat kunnen beleidsmakers leren?
‘Goede overheidssteun voor gezinnen met tweeverdieners is aan te bevelen, omdat het ongelijkheden in klasse en gender vermindert, en leidt tot minder conflict tussen gezinsleven en werk. Tegenwoordig is er in het beleid veel aandacht voor individuele keuzes, maar de context waarin deze keuzes gemaakt worden is cruciaal. Zo zouden de steeds hogere eisen die werkgevers stellen in sommige gevallen beperkt moeten worden. Het mannelijke kostwinnersmodel komt niet terug, want werkende vrouwen horen onlosmakelijk bij de moderne samenleving. Daarom zijn er veranderingen nodig in de wijze waarop arbeid is georganiseerd en verdeeld tussen mannen en vrouwen. De beste banen zijn nog altijd bestemd voor de zogenoemde standaardwerknemer: iemand die vele uren per week beschikbaar is, en wiens zorgtaken door anderen worden verricht. Meestal is dat een man. Conclusie: het is net zo belangrijk om de arbeidssituatie te veranderen als de personen die deze arbeid verrichten.’
Ontbreekt er iets in uw studie?
‘In het boek komt de grote invloed van culturele variaties naar voren op het gedrag en de houding ten opzichte van werk en gezin. Daarom zou ik ook graag kwalitatieve data van andere landen toevoegen, want nu beperkt het boek zich noodgedwongen tot Groot-Brittanië. Verder zou ik ook graag bespreken wat de gevolgen van veranderingen in werk zijn voor verschillende typen gezinnen, zoals éénoudergezinnen, stiefgezinnen en homogezinnen, maar daar zijn nog niet voldoende data voor.’ Wat vindt u het boeiende aan sociologisch onderzoek?
‘Sociologie is net detectivewerk. Het is een combinatie van verschillende redeneringen en methodes die leidt tot een bevredigende verklaring van een bepaald fenomeen, zolang die geldig is. Gelukkig, en misschien helaas, zullen er altijd verschijnselen zijn die uitgelegd moeten worden, en dat is wat sociologen doen.’
Dit artikel verscheen eerder in Sociologie Magazine:
Facta nummer 2 van 2007
Wilt u dit nummer nabestellen?
Of direct een abonnement nemen?
Of dit nummer in de winkel kopen?