Er zijn verschillende manieren waarop je subtiel ‘de goede’ richting op geduwd kan worden. Dit wordt ook wel nudging genoemd. Het fenomeen kan onder andere worden ingezet om gezonde levenskeuzes te stimuleren. Er zijn verschillende manieren waarop gezondheidsinstellingen (en zorgverzekeraars) hier vandaag de dag mee aan de slag gaan. In dit artikel geven we een paar voorbeelden.

Promotie van water drinken

Iedereen weet dat genoeg water drinken hoort bij een gezonde levensstijl. Ook ziekenhuizen en andere gezondheidsinstellingen spelen hier regelmatig op in: zij bieden daarom vaak gratis water aan. Deze punten vind je op goed zichtbare locaties, zowel in wachtruimtes als op de afdelingen zelf. Door water als een gezonde en zeer prominente optie aan te bieden, worden patiënten genudged om genoeg te drinken én om minder snel voor een suikerhoudende dranken te kiezen.

Trap in plaats van lift

Hoewel traplopen een stuk gezonder is, nemen veel mensen uit gewoonte de lift. In veel gezondheidsinstellingen wordt het gebruik van de trap daarom op verschillende manieren gepromoot. Dit wordt onder andere gedaan door subtiele vloermarkeringen: opvallende kleuren of patronen op de vloer trekken dan de aandacht naar de trap. Ook worden er soms bordjes opgehangen die de gezondheidsvoordelen van traplopen benadrukken. Teksten als “Gezonde keuze: neem de trap!” zijn dan het subtiele duwtje in de rug om de lift te laten staan.

Andere nudges die traplopen stimuleren, zijn mooie kunstwerken of andere visuele elementen in het trappenhuis. In Zweden is zelfs een heuse ‘piano trap’ gebouwd die muziek maakt als je erop loopt. Dit bleek een succesvol experiment, want mensen namen hierdoor daadwerkelijk vaker de trap.

Gezonde voedingskeuzes voor patiënten

Steeds meer ziekenhuizen en zorginstellingen zetten in op gezonde voeding, bijvoorbeeld door middel van de campagne ‘Gezonde Zorg Proef Je’. Voor een goed herstel hebben patiënten namelijk baat bij een gezond eetpatroon. Er zijn verschillende manieren waarop zij mede door deze campagne genudged worden naar verstandige eetkeuzes. Bijvoorbeeld doordat ziekenhuizen meer groente en fruit aanbieden, maar ook volkorenbrood en gezondere alternatieven voor gefrituurde snacks. Het streven is om in 2030 alleen nog maar een gezond voedingsaanbod te hebben in ziekenhuizen.

Rookvrije zones

Uiterlijk in 2025 zullen volgens het Nationaal Preventieakkoord alle Nederlandse ziekenhuizen rookvrij zijn. Sommige ziekenhuizen zijn dat al, en anderen treffen hiervoor nog de nodige voorbereidingen.

Een rookvrij ziekenhuis heeft twee doelen: enerzijds beschermt het kwetsbare patiënten tegen de schadelijke gevolgen van sigarettenrook en anderzijds werkt het preventief. Ziekenhuizen laten hiermee het goede voorbeeld zien op het gebied van gezonde levensstijl: een duwtje in de rug om te stoppen met roken, dus!

Een betere handhygiëne

Ziekteverwekkers op je handen kunnen verschillende gezondheidsklachten veroorzaken. Zo kun je onder andere een vervelende infectie ontwikkelen als je besmette handen in contact komen met je mond, neus of ogen. Het regelmatig schoonmaken van de handen is een hele effectieve én goedkope manier om dit soort vervelende infecties te bestrijden.

Goed en regelmatig de handen wassen is cruciaal voor zorgverleners én voor patiënten. Sinds corona, maar ook al daarvoor nudgen zorginstellingen daarom naar goede handhygiëne. Dit kan door reminders op de werkplek. Denk bijvoorbeeld aan posters, brochures en pamfletten met de hygiënerichtlijn. Ook het plaatsen van voldoende dispensers met handalcohol op goed zichtbare locaties motiveert voorbijgangers om hun handen regelmatig schoon te maken.

Ook je zorgverzekering helpt mee

Niet alleen gezondheidsinstellingen, maar ook veel zorgverzekeraars geven Nederlanders een duwtje in de gezonde richting. Zo hebben veel verzekeraars tegenwoordig een eigen gezondheidsapp die verschillende ‘gezonde uitdagingen’ bieden, bijvoorbeeld op het gebied van beweging.

Haal je alle persoonlijke doelen? Dan krijg je punten die je kunt inzetten voor premiekorting of cadeaubonnen. Met sommige apps van zorgverzekeraars kun je ook meditatie-, mindfulness-, of yoga-programma’s volgen. Is een gezondheidsapp iets voor jou? Je kan dan je zorgverzekering vergelijken met andere verzekeraars en checken welke app het beste bij jou past. Overstappen van zorgverzekering kan tot het einde van het jaar.

Gezonde levenskeuzes

Door middel van nudging wijzen zorgaanbieders en zorgverzekeraars hun patiënten op een subtiele manier op gezonde levenskeuzes. Denk aan manieren om mensen meer water te laten drinken, trap te laten lopen, een voedzame maaltijd te laten eten, te stoppen met roken of hun handen te laten wassen. Op die manier dragen zij bij aan een gezonder Nederland.