Het internet is een integraal onderdeel van de moderne samenleving, vooral voor tieners die ermee opgroeien. Ondanks de vele voordelen brengt de alomtegenwoordigheid van technologie en internetgebruik ook uitdagingen met zich mee. Een van de meest zorgwekkende hiervan is internetverslaving, vooral onder jongeren. Onderzoekers Max Chang en Irene Lee van de University College London bestudeerden de impact van internetverslaving op het brein van tieners en onthulden verontrustende bevindingen over de veranderingen die dit kan veroorzaken.

Onderzoek naar hersennetwerken

In hun literatuurstudie bestudeerden Chang en Lee twaalf verschillende onderzoeken die gebruik maakten van functionele MRI (fMRI) om de hersenactiviteit van tieners met internetverslaving te analyseren. Deze studies richtten zich op de functionele verbindingen tussen hersengebieden, zowel tijdens rustmomenten als bij het uitvoeren van taken. De bevindingen tonen aan dat internetverslaving significante veranderingen veroorzaakt in de manier waarop hersengebieden met elkaar communiceren. Dit heeft invloed op aandacht, intellectuele vaardigheden, werkgeheugen, fysieke coördinatie en emotionele verwerking.

Verstoringen in de hersenen

De hersennetwerken van tieners met een internetverslaving vertonen een combinatie van verhoogde en verlaagde activiteit. Vooral tijdens momenten van rust is er verhoogde activiteit in bepaalde hersengebieden, terwijl de functionele connectiviteit in gebieden die verantwoordelijk zijn voor actief denken juist afneemt. Deze veranderingen leiden tot verslavend gedrag. Bovendien onderdrukt internetverslaving de systemen in het tienerbrein die de controle over internetgebruik reguleren, wat resulteert in verstoringen in delen van de hersenen die belangrijk zijn voor aandacht, planning, besluitvorming en impulsbeheersing.

Niets missen in de sociologie?

WORD ABONNEE VAN SOCIOLOGIE MAGAZINE!

Gevolgen voor gedrag en ontwikkeling

De verstoorde hersensignalen kunnen de uitvoering van bepaalde taken bemoeilijken, wat invloed heeft op de ontwikkeling en het welzijn van tieners. Volgens Chang kunnen deze veranderingen leiden tot negatieve gedrags- en ontwikkelingsveranderingen, zoals moeite met het onderhouden van relaties, liegen over online activiteiten en onregelmatige eet- en slaappatronen. De hersenen van tieners zijn nog in ontwikkeling en daardoor bijzonder gevoelig voor neigingen die verband houden met internetverslaving.

Een groeiende uitdaging

Internetverslaving is wereldwijd een groeiend probleem, mede door de toenemende toegankelijkheid van smartphones en laptops. In Nederland was in 2020 bijvoorbeeld 87% van de bevolking van 12 jaar en ouder dagelijks online. Hoewel het internet onmiskenbare voordelen biedt, wordt het een probleem wanneer het ons dagelijks leven begint te beïnvloeden. Lee benadrukt dat het essentieel is om een balans te vinden tussen de voordelen en de risico's van internetgebruik.

Rol van ouders en voorlichting

De bevindingen van de studie benadrukken het belang van de rol van ouders en verzorgers. Chang adviseert ouders om te zorgen voor een gezonde relatie tussen hun kinderen en het internet. Net zoals drugs- en gokverslavingen, kan internetverslaving de hersenen veranderen, waardoor de verleiding van internetprikkels steeds moeilijker is te weerstaan.

In tegenstelling tot drugs en gokken is het internet een belangrijk onderdeel van ons dagelijks leven geworden. Volgens Chang en Lee is het daarom essentieel een balans te vinden tussen de voordelen en gevaren van internetgebruik. Voorlichting van ouders over de vroege tekenen van verslaving is cruciaal om effectief om te gaan met schermtijd en impulsiviteit. Ook kunnen ouders tijdslimieten voor internetgebruik instellen voor hun kinderen en ze bewust maken van de psychologische en sociale gevolgen van overmatig online zijn.

Bewustwording en verder onderzoek

Chang hoopt dat het onderzoek bewustwording kan creëren over de impact van internetverslaving op hersennetwerken. Deze informatie kan artsen helpen bij het ontwikkelen van behandelingen die zich richten op specifieke hersengebieden. Om effectieve therapieën en gezondheidsmaatregelen te ontwikkelen, is het noodzakelijk om onze kennis over internetverslaving te vergroten. Chang zet zijn onderzoek voort in de hoop effectieve behandelingen te ontwikkelen en de negatieve gevolgen van internetverslaving te beperken.