... of als probleem
Geïnspireerd door Karl Jaspers Die geistige Situation der Zeit (1931) riep Jürgen Habermas in 1979 collega-wetenschappers en kunstenaars op tot een analyse van de voedingsbodem voor een autoritair, niet-democratisch regime. Sociologie Magazine treedt in hun voetsporen met Jan Willem Duyvendak. Hij pleit ervoor grove generalisaties te wantrouwen.
Jürgen Habermas merkt terecht op dat Hauke Brunkhorst een baanbrekend boek heeft geschreven over de sociale evolutie van het moderne recht vanaf de elfde eeuw. Destijds vond de Pauselijke Revolutie plaats, die inhield dat een eerste belangrijke stap werd gezet in het onderscheiden van kerk en staat.
In 1951 zetten ongeveer 12.500 Molukse kinderen, mannen en vrouwen een eerste voet op Nederlandse bodem. Enkele honderden van hen werden ondergebracht in de woonoorden Oranje en Ybenheer nabij het Friese dorp Oosterwolde.
De vraag is of de Verenigde Staten nog een volwaardige democratie zijn, omdat het politieke systeem primair de belangen van de rijken dient en een groot deel van de bevolking niet meer naar de stembus gaat of anderszins politiek actief is. Volgens Graeber moet de Amerikaanse democratie van onderop gerevitaliseerd worden.
Voor een genealogie van Europa is de zevende eeuw van groot belang. Wat betreft de verhouding tussen staat en godsdienst werd toen een wissel op de toekomst getrokken.
Max Weber leefde in twee volstrekt tegengestelde werelden. Toen hij in 1864 het levenslicht zag, was Duitsland geen eenheidsstaat en nauwelijks geïndustrialiseerd. In 1920, het jaar dat Weber stierf, ondertekende Duitsland het Verdrag van Versailles en was het land desondanks al een industriële grootmacht die haar aristocratische verleden achter zich had gelaten.
Toen Michel Foucault in 1979 onder het kopje ‘de geboorte van de biopolitiek’ aan het Collège de France een reeks colleges aan het neoliberalisme wijdde, kon hij niet bevroeden dat ze 35 jaar later hoogst actueel zouden zijn.
Bestaat de ware liefde eigenlijk nog wel? Of begrenzen sociaaleconomische en culturele begrippen meer dan ooit een romantische utopie? Over de ontmaskering van Amor en de selectieprocessen aan de poorten van de relatiemarkt.
Aan het eind van het hoorcollege stel ik de vraag: “Is Marx dood?” Op het scherm projecteer ik het antwoord: “Ja, hij ligt begraven op Highgate”, met als bewijs een foto van zijn grafsteen. Studenten lachen dan, ze hadden een ander antwoord verwacht. Het antwoord is juist en tegelijkertijd erg onbevredigend.
Mensen lachen om de overschrijding van sociale en morele grenzen. Humor kan veel vertlelen over de realiteit van een samenleving. Toch doen weinig sociologen er onderzoek naar.
1 jaar Sociologie Magazine slechts € 19,95 voor het eerste jaar!
Het beste van Sociologie Magazine in je mailbox? Meld je nu aan!
Wij vinden privacy belangrijk. We gaan dan ook zorgvuldig met persoonsgegevens om. Lees er alles over in ons privacy-statement.
